agenda

->->->terug naar homepage/zur Startseite

Agenda & nieuws:

Verschenen: Thomas Mann contra Heinrich: honderd jaar Betrachtungen eines Unpolitischen

zondag 23 juni: lezing Haagse Kunstkring

'Lezing op locatie' - een reeks van vijf lezingen online

Klaus Mann Initiative Berlin in Amsterdam: fotoreportage

Honderd jaar 'Betrachtungen eines Unpolitischen': Thomas en Heinrich Mann - diplomaat schrijver contra schrijverschap als politiek wapen

"Een schrijver heeft, zonder dat hij handelt, een geweten voor degenen die handelen." (Heinrich Mann)

Literatuur die een missie wil uitdragen baart monsters, aldus Thomas Mann. Hij maakte zich sterk voor een niet politiek-geëngageerd schrijverschap. Hier tegenover vond zijn collega-broer Heinrich dat het de taak was van een schrijver om de mensen de weg te wijzen. Het verschil in opvatting leidde bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in het najaar van 1914 tot een groot conflict tussen de twee. Heinrich schreef zijn Zola-essay waarin hij zich keerde tegen schrijvers als zijn broer, die zijns inziens geen respect verdienden. Het antwoord van Thomas lag besloten in zijn statement dat "beschavingsliteratoren" als Heinrich het volk een utopie voorspiegelden, wat hen veel kwalijker viel te nemen. Pas in januari 1922 werd het conflict bijgelegd.

Gedurende de schrijfcarrière van ruim vijftig jaar van Thomas Mann was hij innig verstrengeld met de belangen van zijn broer Heinrich, zowel in positieve, als negatieve zin. Het persoonlijke kon daardoor niet altijd gescheiden worden van hun publieke rol. De vraag of een schrijver in zijn werk politiek kleur moet bekennen wordt als vanzelf opgeworpen door Thomas Mann in een van de meest boeiende essays uit de wereldliteratuur: Betrachtungen eines Unpolitischen uit 1918.

Zondag 23 juni lezing Haagse Kunstkring, Thomas Mann en Den Haag - 1939-2019

'Alleen door mijn tijdperk, gedwongen door de omstandigheden, heb ik mij gericht op het politieke, het sociale. Met veel tegenzin. (...) De ethiek waarvoor ik mij inzet deze te ontvouwen, is vóór alles een persoonlijk probleem. Ik ben vóór alles een individualist.' (Thomas Mann in een interview voor Les Nouvelles Littéraires, Paris)

Nog in oktober 2014 herdacht de Kunstkring dat Erika Mann hier in 1935 optrad met haar politiek satirische cabaret Die Pfeffermühle. Vier jaar later, in 1939, liepen Thomas Mann en Katia op 29 juli over het Haagse Lange Voorhout naar Pulchri, om daar door het antifascistische kunstenaarsverzet ontvangen te worden. Waarschijnlijk liep Menno ter Braak mee, die gastheer was van de avond.

Moet een schrijver of beeldend kunstenaar in zijn of haar werk politiek stelling nemen? Heeft kunst een taak in de maatschappij? Vragen die in de lezing van 23 juni aan de orde zullen komen aan de hand van het meningsverschil hierover tussen Thomas en Heinrich Mann.

Waar? Haagse Kunstkring, Denneweg 64 Den Haag

Hoe laat? Aanvang 17.00 uur - 18.00 uur - borrel na afloop

Toegang voor niet-leden: 5 euro

Klaus Mann Initiative Berlin e.V. in Amsterdam

In het 70e sterfjaar van Klaus Mann, (1906-1949) werd In het Goethe Instituut in Amsterdam op 16 april een Klaus Mann herdenking gehouden door Het 'Klaus Mann genootschap' in Berlijn, dat daar speciaal voor naar Amsterdam kwam. Dit genootschap, dat de nalatenschap van Klaus Mann levend wil houden, houdt jaarlijks één, of twee goed bezochte literaire evenementen, waarin een bijzonder thema rond de boeken of het leven van Klaus Mann centraal staat. Nestor van Klaus Mann Initiative Berlin is dr. Fredric Kroll, die vele publicaties over Klaus Mann op zijn naam heeft staan.